در مصاحبه ای، یک پژوهشگر و گیاه شناس بیان داشت: بعضی از گونه های گیاهی شهر یاسوج که در امتداد رشته کوههای زاگرس قرار دارد، در معرض خطر انقراض قرار گرفته و یا عرصه رویش خود را از دست داده است.
آقای عزیز ا… جعفری در گفت و گویی گفت: میتوانیم از گیاه برای ایجاد شغل، بهرهگیری از توان سرزمین، مقابله با شرایط آب و هوایی، تغییر اقلیم و خشکسالی بهره برداری کنیم. ایشان اظهارکردند: گونه های گیاهی در معرض خطر انقراض به گونههایی بیان میشود که بهرهبرداری و استفاده از آنها بیشتر از میزان زادآوری آنهاست.
این عضو هیئت علمی دانشگاه یاسوج در ادامه گفت: گیاه کوهی «لیزک» [بن سرخ] به شدّت عرصه های رویشی خود را در استان از دست داده است. جعفری تصریح کرد: بر اساس شاخصهای اتحادیه جهانی حفاظت از گونه های در معرض خطر، گونههای گیاهی آنغوزه، کرفس، بادرنجبویه و موسیر در این استان در معرض خطر انقراض قرار گرفتند. همچنین ایشان خاطر نشان کردند: گیاهان بیلهر، تره، لیزک، قارچ و ریواس در حال از دست دادن عرصههای رویش خود هستند و مورد آسیب قرار گرفتند که بهتر است راهکارهایی برای احیای این گونه گیاهی و مانند اینها ارائه گردد.
این عضو هیئت علمی دانشگاه یاسوج عنوان کرد: برای گونههای در معرض خطر انقراض مرکز تخصصی تکثیر گیاه در استان ایجاد و تأسیس کردهایم. جعفری تأکید کرد: ۲۲۰۰ گونه گیاهی در سطح استان کهگیلویه و بویراحمد وجود دارد که این گیاهان دارای خاصیت دارویی، رنگ دهی، روغنی، اسانس دار و زینتی هستند. همچنین بیش از 240 گونه گیاهی آندمیک کشور در استان کهگیلویه و بویراحمد رویش دارد. وی تصریح نمود: ۳۲ گونه گیاهی اندمیک در استان کهگیلویه و بویراحمد وجود دارد که منحصر به فرد و در محدوده استان کهگیلویه و بویراحمد هستند.
این عضو هیئت علمی دانشگاه یاسوج گفت: بسیاری از این گونه های گیاهی استان همچون «کتان دنایی» ارزش جهانی دارند. جعفری در ادامه گفتگویی که در هفدهم اردیبهشت سال 1401 خورشیدی انجام شد گفت: از مجموع دو هزار و ۲۰۰ گونه گیاهی استان کهگیلویه و بویراحمد ۴۷۵ گونه دارویی هستند؛ این درحالی است که کل قاره اروپا که ۸۰۰ گونه گیاهی دارویی دارد و در واقع یک سوم گونههای گیاهی دارویی ایران در استان کهگیلویه و بویراحمد است.
وی اظهارکرد: میزان ماده مؤثره گونه های گیاهان دارویی در استان کهگیلویه و بویراحمد جایگاه بالایی دارند به طوری که میزان ماده مؤثره در تیمول عصاره «آویشن دنایی» حدود ۶۴ است در حالیکه هیچکدام از آویشنهای کشور بیش از ۳۲ درصد تیمول مواد مؤثره ندارند.
این عضو هیئت علمی دانشگاه شهر یاسوج در رابطه با گیاه ماری تیغال [خار مریم] عنوان کرد: این گیاه که در منطقه های گرمسیری استان کهگیلویه و بویراحمد رویش دارد حدود ۳۲ درصد سیلی مارین در عصاره اش دارد در حالی که در گونه اصلاح شده آن در قاره سبز اروپا حداکثر سیلی مارین در این گونه گیاهی به ۶ یا هفت می رسد.
جعفری ادامه داد: برای احیای سرزمین، ایجاد اشتغال، درآمدزایی و حفاظت از جنگلها، گیاهان و منابع طبیعی بهتر است به جای پالایشگاه و پتروشیمی در زمینه گیاهان دارویی سرمایه گذاری کنیم. یک هکتار گیاه دارویی از مزرعه تا فرآوری می تواند برای ۶ نفر در صنایع وابسته اشتغال ایجاد کند.
این پژوهشگر و گیاه شناس خاطرنشان کرد: با فعالیت دانش بنیان در زمینه گل محمدی می توان چهار تا پنج تن گلبرگ گل محمدی تولید کرد که ۴۰ تا ۵۰ میلیون تومان ارزش داشته باشد و در صورتی که چنانچه از این میزان یک لیتر اسانس استخراج شود ۲۰۰ تا ۳۰۰ و با کیفیت بالاتر ۴۰۰ میلیون تومان ارزش دارد. اگر به صورت دانش بنیان روی این موضوع کار شود این میزان را در حوزه عطر و ادکلن به چهار تا پنج میلیارد تومان می توانیم افزایش دهیم.
جعفری بیان کرد: در سالی که از سوی مقام معظم رهبری به نام سال تولید دانش بنیان و کارآفرینی نامگذاری شده است مسئولین و دولتمردان می توانند در حوزه گیاهان دارویی توجه لازم را داشته باشند.