گلهای معطر یاس برای هزاران سال در هندوستان برای احترام به خدایان مورد استفاده قرار گرفته و رایحه زیبای یاس بخش مهمی از عطرهای معروف جهان می باشد.
شهر مادورای در کشور آسیایی هندوستان به دلیل کشت و تولید گل یاس، یکی از با ارزشترین مواد تشکیل دهنده برخی از گرانترین عطرهای جهان مانند «مون گرلن» و «دیور جادور» شناخته شده است.
رایحههای تازه همه جا در اطراف جمعکنندگان ماهر در جنوب کشور هندوستان وجود دارد که جوانههای یاس سفید را جمعآوری مینمایند. عطر یاس تنها در شب هنگام شکوفه دادن این گل به مشام میرسد؛ بنابر این لازم است جوانهها را پیش از باز شدن بچینید.
مالارکودی که تجربه زیادی در چیدن گل های یاس دارد بیان می کند: ما میدانیم کدام یک را انتخاب کنیم. سپس تعدادی از گلهای شکوفه را جمع آوری کرده و روی موهای تیره خود قرار می دهد.
گلهای یاس نماد نرمی و احساسی بودن هستند و هزاران سال است که در هندوستان برای احترام به خدایان مورد استفاده قرار میگیرد و رایحه آن بخش مهمی از عطرهای معروف جهان است. در شهر باستانی مادورای در جنوب هندوستان، گلهای یاس که به طور گسترده کشت میشوند، عطرسازان برتر را به خود جذب میکنند، زیرا از آنها در تولید عطر برندهای مطرح، از جمله «مون گرلن» و «دیور جادور زنانه» استفاده میشود.
جمع کنندهها برای چیدن چهار تا پنج کیلوگرم جوانه یاس که معادل ۴۰۰۰ جوانه در هر کیلوگرم است، روزانه فقط ۱.۵ دلار درآمد کسب می کنند. پس از برداشت، جوانهها به سرعت به بازار فرستاده میشوند و به قیمت ۲۰۰ تا ۲۰۰۰ روپیه در هر کیلوگرم (معادل ۲.۴۰ تا ۲۴ دلار) به فروش میرسند.
گل یاس تولید شده در مادورای، گونهای آسیایی با نام علمی یاس رازقی، در سال ۲۰۱۳ میلادی از سازمان جهانی مالکیت فکری «نشان جغرافیایی» دریافت کرد که نشان داد عطر مادورای به شدّت معطر است.
تیری واسر-Thierry Wasser، عطرساز متخصص فرانسوی در حین بازدید از یک مزرعه میگوید: این عطر تند و قدرتمند است. آقای واسرِ عطر ساز، روغن یاس مورد استفاده خود را از شرکت راجا پالانیسوامی تهیه میکند. پالانیسوامی همچنین روغن یاس را به شرکتهایی مانند بولگاری، دیور و لاش میفروشد.
در مادورای، هیچ خانهای بدون گل یاس سفید درخشان وجود ندارد. بانوان و دختران نیز از این گلهای زیبا بهعنوان ریسمانهایی که به موهایشان میبندند استفاده میکنند. در معابد عظیم قرن چهاردهمی هر روز عصر، هندوها طی مراسمی بزرگ، گردنبندهایی از گلهای یاس معطر را به الهه میناکشی تقدیم میکنند.
تیری واسر بیان می کند: هنگامیکه بفهمید هدف این گل جشن عشق و برادری و خانواده و دوستی است؛ وقتی آن را بو میکنید، ابعاد دیگری به خود میگیرد. وی اضافه می کند: برای من این گل مظهر عشق کامل است.
با این حال، استخراج اسانس از یاس نیاز به یک فرآیند طولانی دارد. زنانی که غنچه یاسها را میچینندها نمیتوانند از این عطر لذت ببرند، چه برای احترام به خدایان، جشن عروسی، شرکت در مراسم تدفین یا به دست آوردن یک عطر گرانقیمت.
در مزرعهای از یاس در حاشیه شهر، زنان با احتیاط شاخههای یک بوته را حرکت میدهند و به دنبال جوانههای مناسب برای چیدن هستند.
در فصل برداشت، کارخانه فرآوری به صورت شبانه روزی کار میکند.
به محض اینکه گلهای یاسمین شروع به شکوفه دادن میکنند، عطر آنها پخش میشود. هنگامی که عطر در اواخر شب در هوا پخش میشود، کارگران جوانهها را در دستگاههای استخراج کننده قرار میدهند. سپس یاس تازه چیده شده در یک حلال غوطه ور میشود تا مولکولهای عطر را جذب کند و عصارهای مومی به دست دهد. سپس این عصاره با الکل پردازش میشود و مایعی به دست آید که در ساخت عطر استفاده میشود. به گفته راجا پالانیسوامی برای تولید یک لیتر از این اسانس حدود ۷۰۰ کیلوگرم گل یاس نیاز است که به قیمت ۴۲۰۰ دلار به فروش میرسد.